بخورنخورهای کنکور - انجمن آقای شرفی

به گزارش انجمن آقای شرفی، کنکور، یکی از مقولاتی است که نه تنها فرد داوطلب بلکه خانواده و اطرافیان وی را هم درگیر می نماید. به همین علت کارشناسان مختلف هر یک از منظر تخصص خود این رویداد را که در جامعه ما غولی بزرگ انگاشته می گردد، آنالیز

توصیه های تغذیه ای دکتر رضا غیاثوند به کنکوری ها

کنکور، یکی از مقولاتی است که نه تنها فرد داوطلب بلکه خانواده و اطرافیان وی را هم درگیر می نماید. به همین علت کارشناسان مختلف هر یک از منظر تخصص خود این رویداد را که در جامعه ما غولی بزرگ انگاشته می گردد، آنالیز می نمایند. در این بین کارشناسان تغذیه هم توصیه هایی به داوطلبان کنکور دارند تا فکر و بدن آنها را برای فراگیری مطالب و پاسخ دهی مناسب به سوال های آزمون آماده نمایند. به همین بهانه به سراغ دکتر رضا غیاثوند، متخصص تغذیه و رژیم درمانی و مدیر گروه تغذیه جامعه دانشگاه علوم پزشکی اصفهان رفتیم تا نظر ایشان را هم در این زمینه جویا شویم.

آقای دکتر! مهم ترین مشکل تغذیه ای که داوطلبان کنکور با آن روبرو هستند، چیست؟

معمولا ساعت بیولوژیک یا زیستی بدن داوطلبان کنکور به علت بیدارماندن های طولانی در شب به هم می خورد. زیرا آنها یا دانش آموزان دبیرستانی هستند که پس از شب بیداری های طولانی مجبورند صبح زود از خواب برخیزند و ساعت صرف صبحانه را از دست می دهند و ناشتا می مانند یا داوطلبانی که به هر علتی در خانه حضور دارند و چون صبح ها دیر از خواب بیدار می شوند، صبحانه شان به تاخیر می افتد در نتیجه ناهار و شامشان را هم دیرتر می خورند. پس یکی از مهم ترین اتفاقاتی که در این دوران می افتد، بی نظمی در خوردن وعده های غذایی است. بنابراین مهم ترین توصیه ام این است که باید هرطور شده برنامه ریزی دقیقی برای خوردن وعده های غذایی خود داشته باشند تا دچار سوءتغذیه و مسائل ناشی از بی نظمی در غذا خوردن نشوند.

مگر حذف صبحانه برای دانش آموزان چه ضررهایی دارد؟

افراد در اثر نخوردن صبحانه، دچار کاهش قندخون می شوند و همان طور که می دانید یکی از مهم ترین عوامل کاهش تمرکز و یادگیری، افت قندخون است. با به تاخیر انداختن صبحانه هم وعده های غذایی جابه جا می شوند که این موضوع هم باعث اختلال در یادگیری خواهد شد. پس به تمامی داوطلبان کنکور توصیه می کنم در این روزهای به جامانده تا کنکور، هیچ وعده غذایی به خصوص صبحانه را حذف ننمایند.

از آنجا که بیشتر داوطلبان سعی می نمایند از سکوت شب برای درس خواندن استفاده نمایند خواه ناخواه ممکن است وعده های غذایی شان تغییر کند. در این صورت چه باید بنمایند؟

من مطالعه در شب را توصیه نمی کنم اما اگر مجبور به انجام این کار هستند باید نکاتی را در نظر بگیرند. معمولا به افراد عادی توصیه می کنیم نیمه شب از هیچ ماده غذایی ای استفاده ننمایند زیرا چاق می شوند اما در داوطلبان کنکور بحث چاقی مطرح نیست و مهم، قدرت یادگیری است. بنابراین به آنها توصیه می گردد هنگام مطالعه و تقریبا در نیمه های شب از یک میان وعده سبک استفاده نمایند زیرا در غیر این صورت دچار کاهش قندخون می شوند و تمرکزشان کم می گردد.

این میان وعده بهتر است از چه موادی تشکیل شده باشد؟

برترین میان وعده برای نیمه شب، یک میان وعده سنتی مانند نان و پنیر و گردو، نان و پنیر و سبزی، نان و پنیر و خیار و گوجه یا یک ساندویچ کوچک تخم مرغ است. هر کدام از این موارد می توانند حدود 300 تا 400 کیلوکالری انرژی داشته باشند که برای یک میان وعده، کاملا مناسب است و مانع کاهش عملکرد فکر می گردد.

توصیه های تغذیه ای شما در این چند روز به جامانده چیست؟

1 مهم ترین توصیه ام این است که هیچ وعده غذایی را حذف ننمایند به خصوص صبحانه.

2 حتما بین ساعت های صرف غذا، میان وعده ها را در نظر بگیرند و در این میان وعده ها به جای مصرف انواع شیرینی و شکلات و به طور کلی مواد شیرین حتما از میوه و انواع مغزها استفاده نمایند زیرا مصرف مواد شیرین باعث بروز پاسخ انسولینی در بدن می گردد. به این معنی که برای کاهش قند واردشده به بدن انسولین ترشح می گردد و اندازه قندخون از اندازه قبل از مصرف مواد شیرین پایین تر می آید و این مساله باعث ایجاد اختلال در تمرکز و یادگیری می گردد.

3 نکته مهم دیگر، کمبودهای حاشیه ای آهن است که می تواند باعث افت تمرکز و قدرت یادگیری در افراد گردد. بنابراین به همه داوطلبان توصیه می کنم از انواع گوشت در وعده های اصلی غذایی شان استفاده نمایند.

4 از موادغذایی کم ارزش که دارای مواد افزودنی هستند مانند چیپس، پفک، انواع فست فود و... به هیچ اسم استفاده ننمایند زیرا افزودنی ها و رنگ هایی که به این خوراکی ها می زنند باعث کاهش تمرکز و یادگیری می گردد.

5 نکته مهم دیگر اینکه استرس باعث دفع ویتامین C از بدن می گردد و چون داوطلبان در این زمان به جامانده استرس شان افزایش پیدا می نماید احتیاج بیشتری به ویتامین C دارند بنابراین تاکید می کنم در وعده های غذایی خود از میوه ها و سبزی های فراوان استفاده نمایند. ضمناً نباید فراموش کنید کاهش ویتامین C هم می تواند عملکرد فکری را دچار اختلال کند.

6 توصیه دیگرم این است که داوطلبان در شب های آخر برای بیدارماندن بیشتر به هیچ وجه از قهوه و چای غلیظ استفاده ننمایند. شاید استفاده از قهوه در کوتاه مدت تاثیر داشته باشد و فرد را هوشیار نگه دارد اما حتما در شب های بعد، باعث اختلال در یادگیری می گردد.

7 نکته دیگر نوشیدن آب و مایعات به خصوص در این روزهای گرم سال است. داوطلبان باید حداقل بین 6 تا 8 لیوان آب طی شبانه روز استفاده نمایند.

8 داوطلبان باید از مصرف غذاهای سرخ نموده و آماده پرهیز نمایند زیرا غذاهای سرخ شده به علت تشکیل موادی که حین فرآیند سرخ شدن فراوری می شوند، مضر هستند و می توانند یادگیری را دچار اختلال نمایند. از طرفی مصرف غذاهای سنگین را به خصوص در روزهای به جامانده تا کنکور توصیه نمی کنم. زیرا وقتی غذای سنگین و پرکالری خورده می گردد، درصد زیادی از خون بدن برای یاری به هضم و جذب غذا به سمت دستگاه گوارش معطوف می گردد و درنتیجه فرد احساس رخوت و سنگینی می نماید.

حال می رسیم به شب کنکور، استفاده از چه موادی را برای شام شب قبل از کنکور و صبحانه آن توصیه می کنید؟

شام قبل از کنکور به هیچ وجه نباید غذای حجیم، پرکالری و سرخ کردنی باشد زیرا باعث اختلال در خواب شده و بعلاوه استرس زاست. برترین شام یک وعده غذایی معمول و سبک حدود 500 کیلوکالری است که باعث ایجاد آرامش در فرد می گردد. در خصوص صبحانه هم باید دو موضوع را در نظر گرفت؛ اینکه چه چیز باید خورد و چه چیز نباید خورد. برترین وعده صبحانه برای روز کنکور، نان و پنیر و خرما یا گردو است. از سوی دیگر با توجه به اینکه درصد قابل توجهی از ایرانی ها مشکل عدم تحمل لاکتوز شیر را دارند به هیچ اسم نوشیدن شیر، شیرقهوه، شیر کاکائو و... را برای صبحانه روز کنکور توصیه نمی کنم زیرا ممکن است باعث مسائل گوارشی گردد و داوطلب مجبور گردد حین آزمون از توالت استفاده کند.

داوطلبانی که در نوبت ظهر آزمون دارند هم باید از یک وعده غذای سبک استفاده نمایند تا همان طور که اشاره کردم باعث انحراف گردش خون به سمت دستگاه گوارش و در نتیجه اختلال در خون رسانی به مغز نشوند.

نظرتان در خصوص تغذیه ای که حین امتحان می دهند (کیک و آبمیوه) چیست؟

اگر فرزند من کنکور داشته باشد، ترجیح می دهم برایش یک کف دست نان همراه با پنیر و گردو یا مقداری میوه خشک آماده کنم تا بتواند حین آزمون از آن استفاده کند. من با کیک و آبمیوه ای که به داوطلبان می دهند موافق نیستم زیرا آبمیوه های صنعتی بسته بندی شده ای که حاوی مواد افزودنی هستند قند ساده بالایی دارند و ممکن است باعث پاسخ انسولینی بدن شوند یعنی بعد از مصرف آنها انسولین ترشح می گردد و اندازه قند پایین تر از قبل می آید. بعلاوه برخی از آبمیوه ها به علت افزودنی هایی که دارند ممکن است باعث تهوع در داوطلب شوند به خصوص اینکه این آبمیوه ها معمولا خنک نیستند و گرم بودنشان باعث ایجاد تهوع و نهایتا استرس می گردد.

بسیاری از داوطلبان هنگام آزمون در دهانشان شکلات می گذارند. با توجه به توضیحاتی که درخصوص پاسخ انسولینی بدن دادید این کار اشتباه است؟

بله، به همین علت توصیه می کنیم که افراد چند ساعت قبل از آغاز امتحان یا آزمون مقداری غذا بخورند و بعد وارد جلسه شوند.

منبع : هفته نامه سلامت

منبع: راسخون