جزئیاتی درباره لباس های خاص سلبریتی ها - انجمن آقای شرفی

به گزارش انجمن آقای شرفی، چند سالی است، لباس هنرپیشه ها روی فرش قرمز جشنواره های فیلم فجر و فستیوال ها واکنش های بسیاری را داشته و این واکنش ها هم با باز شدن پرونده جشنواره بعدی بیشتر و با تمام شدن این رویداد می خوابد. سال جاری هم پوشش بازیگران در سی و هفتمین جشنواره فیلم فجر حاشیه هایی داشت.

از تعریف و تمجید درباره سادگی پوشش لیلا حاتمی گرفته تا اظهار نظر درباره اینکه چرا بعضی از بازیگران لباس های نامتعارفی در جشنواره فیلم فجر می پوشند، در شبکه های اجتماعی مورد بحث نهاده شد و دست به دست شد. با این وجود بعضی هنرپیشه ها معتقدند لباسی که برای پوشیدن انتخاب می نمایند یک امر شخصی است؛ بعضی دیگر هم برای لباس خود از قبل فکر و برنامه ریزی می نمایند و حتی بعضی از آنها در یک روز و به واسطه چند ساعت با لباس های متفاوت روی فرش قرمز حاضر می شوند!

رضا رشیدپور - مجری - درباره واکنش ها نسبت به لباس هایی که هنرمندان در جشنواره فیلم فجر پوشیدند، توئیت کرد: می گم چرا انقدر گیر دادن به لباس هنرمندا؟ حالا به تیپ های عجیب و غریب کاری ندارم ولی خب همه جای جهان توی جشنواره ها لباس های شیک می پوشن. این کجاش غیر طبیعیه؟

البته توجه به پوشش در جشنواره ها در همه جای جهان مرسوم است و خاص بازیگران در ایران نیست. پیش از این بعضی از هنرمندان ایرانی در جشنواره های بین المللی با پوشش خاصی حاضر شدند. لیلا حاتمی در جشنواره کن سال 2014 با یک لباس 180 ساله با دوخت سنتی نقده دوزی حاضر شد. بسیاری این انتخاب او را تحسین کردند و این کار را معرفی هنرهای سنتی ایران به کشورهای دیگر دانستند. پوشش ترانه علیدوستی هم در جشنواره کن 2016 که نگار نعمتی طراحش بوده، مورد توجه بسیاری نهاده شد.

فاطمه معتمد آریا هم یکی دیگر از هنرمندانی است که توجه او به لباس های متناسب با فرهنگ و هنرهای سنتی ایران پیشینه طولانی دارد. در مراسم افتتاحیه این دوره از جشنواره فجر، کت و دامنی پوشید که در آن رودوزی های سنتی به کار برده شده بود. شاید بتوان این هنرپیشه را سفیر معنوی صنایع دستی ایران دانست که هر بار سعی می نماید پارچه های سنتی یا هنرهای سنتی ایران را در لباس هایش معرفی کند.

ساره بیات که بیش از یک سال است به عنوان سفیر صنایع دستی انتخاب شده، ترجیح داد لباسی که با آن روی فرش قرمز جشنواره فجر حاضر می گردد برند معروف شنل باشد.

در کنار او نرگس آبیار بهترین کارگردان این دوره از جشنواره فیلم فجر ترجیح داد با یک کت خاص که روی آن با رودوزی های خاصی مشابه ابریشم دوزی تزئین شده است، به روی صحنه بیاید و سیمرغ بلورینش را دریافت کند.

اما بعضی از بازیگران حاضر در این دوره جشنواره نظرشان را درباره لباس هایی که می پوشند و اینکه تا چه اندازه می توانند در این زمینه مؤثر باشند با انجمن آقای شرفی به اشتراک گذاشته اند که در ادامه می خوانید:

نمی توانم لباس رنگی رنگی بپوشم

مهناز افشار - بازیگر - در نشست پرسش و پاسخ فیلم قسم یک کت و شلوار پوشید که آن را خواهر همسرش طراحی نموده بود.

او درباره انتخاب این لباس می گوید: طراح این لباسم جهانی مد امروز را دنبال می نماید و آن را با ذوق برایم طراحی کرد و از آنجایی که نمی توانم لباس رنگی رنگی بپوشم از این لباس استقبال کردم.

افشار درباره اینکه هنرمندان تا چه اندازه می توانند روی مخاطبانشان و مردم تأثیر بگذارند، معتقد است: اگر همواره سلیقه را در لباس لحاظ کنیم و به آن احترام بگذاریم بسیار خوب است. اما یک لباس در عین شلوغی می تواند نظمی داشته باشد و هارمونی رنگ را در آن رعایت کنیم. به هر حال ما هم نمی توانیم از یک خط مشخصی خارج شویم. اگر لیدی گاکا را مابه ازای خارجی می بینیم که لباس های عجیب و غریبی می پوشد، وقتی دقت می کنیم متوجه می شویم که در عین بی نظمی هارمونی خاصی را در نظر می گیرد و فکر می کنم ضروری است ما هم این موضوع را رعایت کنیم.

نمی خواهم بگویم فقط لباس سنتی می پوشم

نسیم ادبی - بازیگر - نیز برای نمایش فیلم مردی بدون سایه با روسری ترکمنی روی فرش قرمز آمد. او برای نمایش فیلم قسم در پردیس سینمایی ملت، پالتویی با رودوزی های سنتی دست دوز پوشیده بود.

این هنرمند می گوید: نمی خواهم بگویم فقط لباس سنتی می پوشم. من همه مدل لباسی را دوست دارم و هر چه که به من بیاید و احساس کنم متناسب با حالم باشد، می پوشم. اما یکی از لباس هایی که برای این دوره از جشنواره پوشیدم را از مزونی انتخاب کردم و لباس دیگرم را هم یکی از دوستان طراحم برایم طراحی کرد. در کل لباس هایم تقریباً به سبک سنتی و با نواردوزی بوده است. برایم مهم بود که لباس هایم کمی شاد و در عین حال ساده باشد.

ادبی با بیان اینکه لباس های سنتی به فرهنگ ما نزدیک تر است، ادامه می دهد: مردم دوخت سنتی که روی لباس ها هست را بیشتر دوست دارند. به عقیده من هنرمندان و لباس هایی که می پوشند، تا حد زیادی روی انتخاب مردم تأثیر می گذارند. لباسی که هنرپیشه مورد علاقه آنها می پوشد، تأثیر خودش را می گذارد.

دوست دارم سنگین و رنگین باشم

لاله اسکندری - بازیگر - که طراحی لباس یکی از بخش های مورد علاقه اش است و خودش هم در این زمینه فعالیت هایی دارد، درباره لباسی که در مراسم نشست پرسش و پاسخ فیلم تیغ و ترمه پوشیده بود، می گوید: پوشش عوامل این فیلم در جشنواره فجر چندان با برنامه ریزی خاص یا هماهنگی عوامل فیلم نبوده است و هر کسی بر اساس سلیقه خاص خودش، لباسش را انتخاب نموده است.

او ادامه می دهد: لباسی که برای این مراسم انتخاب کردم به دلیل علاقه ام به نقوش قدیمی است و طرح های روی لباسم الهام گرفته از نقوش گلیم است. زیورآلاتی را هم که استفاده می کنم از یکی دوستانم که سال هاست طراحی جواهرات انجام می دهد، تهیه می کنم. برای خودم مهم است پوششی که دارم به قول قدیمی ها سنگین و رنگین باشد. زیرا عکس هایی که از این مراسم گرفته می گردد در فضای مجازی منتشر می گردد و برایم مهم است که به عنوان بازیگر، پوشش قابل دفاعی داشته باشم و در آن حرف و حدیثی نباشد.

برای خوشایند کسی زندگی نمی کنم

بهنوش بختیاری - بازیگر - هم یکی دیگر از بازیگرانی است که لباس هایش با رنگ های متفاوت در این دوره از جشنواره مورد توجه دوربین عکاسان نهاده شد؛ موضوعی که انتقادهایی هم در بر داشت و این بازیگر هم آن را تأیید کرد.

این بازیگر در واکنش به نقدهایی که در این باره به او شده، می گوید: بعضی به من ایراد می گیرند و می گویند سعی کن کمی لباس مشکی بپوشی اما من به خاطر خوشایند کسی زندگی نمی کنم و لباس نمی پوشم و برای خودم زندگی می کنم.

او بیشتر سعی می نماید از لباس های اقوام ایرانی الگوبرداری کند. به همین دلیل در بسیاری از لباس هایش رنگ، نقش اساسی دارد. لباس هایی هم که در سی و هفتمین جشنواره فیلم فجر پوشید یا برگرفته از لباس اقوام بختیاری بود یا از نقوش فرش الهام گرفته یا سوزن دوزی شده بود.

بختیاری درباره استفاده از این لباس ها بیان می نماید: احساس کردم عده ای روی پارچه هایی کوشش زیاد نموده اند و رودوزی های سنتی متفاوتی انجام داده اند، پس ضروری است رنگ و لعاب ایرانی را در لباس هایمان داشته باشیم و به زنان یادآوری کنیم که لباس های اصیل ایرانی پر از رنگ هستند و هنرمندانه تهیه شده اند.

او با بیان اینکه طراح لباس خاصی ندارد، اضافه می نماید: بعضی دوستان به من پیشنهادهایی می دهند و من هم یک دوست خیاط دارم که نظرم را به او می گویم و برایم لباس می دوزد. البته گاهی اوقات هم لباس هایم را از مزون ها تهیه می کنم.

این بازیگر با اعلام اینکه هنرمندان و بازیگران با پوشش خود می توانند نقش زیادی در معین و انتخاب پوشش مردم داشته باشند، اظهار می نماید: من درباره لباس ایرانی حرف دارم و در تمام این سال ها کوشش کردم به مردم بگویم رنگارنگ لباس بپوشید. خانم ها از ترس اینکه لاغر نشان داده شوند به لباس هایی با رنگ مشکی عادت ننمایند. من هم دوست دارم لباس رنگارنگ بپوشم و معتقدم لباس های ایرانی بسیار شاهکار هستند و بهتر از مانتوهای تنگ و کوتاه هستند و می توانیم لباس های پوشیده بدون آنکه زننده باشد، بپوشیم تا خیلی هم رنگارنگ باشند.

پوشش یک موضوع کاملاً شخصی است

اما شبنم مقدمی - بازیگر - معتقد است: پوشش یک موضوع کاملاً شخصی است. در چهارچوب ضوابطی که برای ما و همه شهروندان تعریف شده است، حق انتخاب داریم که چه رنگ و مدلی را انتخاب کنیم. اینکه فکر کنیم حتماً بر اساس اینکه کدام بازیگر، ورزشکار یا هنرمند چه لباسی می پوشد و به آن تأسی گردد، خوب نیست زیرا این موضوع کاملاً سلیقه ای است.

او می گوید: شاید کسی با توجه به اینکه مثلاً گردی صورت یک هنرمند مثل خودش هست، تصور کند رنگ لباسی که آن هنرمند پوشیده به او هم بیاید و الگوبرداری کند اما بعید می دانم کسی با این تصور که هنرمندی لباسی پوشیده، او هم همان لباس را بپوشد. حداقل در جامعه ما چنین نیست.

در این میان کُت یکی از فیلمسازان هم در جشنواره مورد توجه نهاده شد. اشکان رهگذر - کارگردان - انیمیشن آخرین داستان کُت متفاوتی برای مراسم نشست خبری فیلمش در پردیس سینمایی ملت پوشید. روی این کت با استفاده از چوب و منجوق، رودوزی خاصی شده بود.

لباس این کارگردان با توجه به داستان فیلم طراحی شده و در این باره می گوید: سولماز ایمانی طراح این لباس بوده و سعی نموده با توجه به حال و هوای ایرانی، اسطوره ای و لباس کاراکترهای داستان طراحی گردد. او چند طراحی انجام داد که انتخاب از بین آنها برایم سخت بود. حتی یک طرح جذاب با توجه به شخصیت ضحاک طراحی نموده بود که آن را خیلی دوست داشتم اما چون ضحاک بودن را دوست نداشتم، طرح فعلی را انتخاب کردم.

چالش های کمی نداشتیم

حمید قبادی - دبیر کارگروه مد و لباس وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی - در این باره معتقد است: گرچه لباس هنرپیشه های سینما در جشنواره فیلم فجر سال جاری هم حاشیه هایی در بر داشت اما در طول این سال ها شاهد نوعی نگاه کیفی در این زمینه هستیم که معتقدیم احتیاج به توجه بیشتری دارد. همکاری هنرپیشه ها با طراحانی که زیر مجموعه کارگروه ساماندهی مد و لباس بوده اند، موجب چنین موفقیتی شده است. کارگروه مد و لباس بیشتر طراحان لباس هنرپیشه ها را می شناسد و می تواند اسم آنها را بیاورد.

او با تحلیل این موضوع به دو بخش تاریخی می گوید: شاید در شش سال پیش شاهد پوشش های نامتعارفی بودیم زیرا در این دوره ها طراحان لباس کمتری وجود داشت. از طرفی این امکان وجود نداشت که هنرپیشه ها با طراحان درجه یک لباس ارتباط برقرار نمایند. همه هنرپیشه ها در جهان یک طراح لباس در کنار خود دارند. وجود یک طراح لباس در کنار هنرپیشه های ما نیز موجب می گردد تا لباس هایی که برای آنها طراحی می گردد با ارزش ها و ویژگی های جامعه انطباق داشته باشد.

قبادی ادامه می دهد: این امکان تا شش سال پیش کمتر وجود داشت یا اگر هم بود محدود به گروه خاصی بود به همین دلیل بیشتر شاهد لباس های نامتعارف بودیم که با سلایق فردی طراحی می شد و اقتضای فرهنگی در آن کمتر دخالت داشت. اما در یک دوره تاریخی، طراحان لباس معرفی شدند و هنرپیشه ها نیز به این موضوع اقبال نشان دادند. در حال حاضر در کنار بیشتر هنرمندان درجه یک، هنرمند طراح لباس هم وجود دارد. طراح لباس نه به معنای نگاه تجملاتی بلکه از نگاه فرهنگی که اقتضا و کاربرد لباس را مورد توجه نشان می دهد. دلیل اینکه بعضی افراد از لباس مناسب و بعضی دیگر از لباس نامناسب استفاده می نمایند، در یاری دریافت از یک طراح لباس است. کسانی که از لباس نامتعارف استفاده می نمایند، یک هنرمند متخصص طراح لباس را در کنار خود نداشته اند.

دبیر کارگروه ساماندهی مد و لباس بیان می نماید: در دوره های قبل به دلیل نشناختن طراحان و نبود نگاه تخصصی به حوزه مد و لباس مراجعه کمتری به طراحان لباس می شد اما در سال های اخیر همکاری خوبی بین ستاد جشنواره فیلم فجر و جشنواره مد و لباس شکل گرفته است. در سال های اخیر شاهد نگاه کیفی به حوزه مدولباس هستیم اما معتقدیم این موضوع احتیاج به توجه بیشتری دارد. در حال حاضر بیشتر هنرمندان سینما و خوانندگان به موضوع مد و لباس توجه نشان می دهند و ارتباط آنها با خانه های مد و طراحان لباس نسبت به قبل بیشتر شده است اما در این جهت چالش های کمی نداشتیم و با مشکلاتی روبرو بوده ایم.

دوخت این لباس ها چقدر هزینه دارد؟

شهین پزشکی - پژوهشگر دوخت های سنتی - درباره لباس بعضی از هنرمندان در سی و هفتمین جشنواره فیلم فجر می گوید: لباس خانم فاطمه معتمدآریا که آن را برای مراسم افتتاحیه جشنواره فیلم فجر پوشیده بود با قلاب دوزیهای خاص منطقه بندرعباس تزئین شده است که به این هنر گلابتون دوزی هم گفته می گردد. نمونه این قلاب دوزی های زیبا در پایین شلوارهای زنان اهل بندرعباس دیده می گردد که این هنرمند این رودوزی را در سرآستین های لباسش استفاده نموده بود.

او قیمت این رودزی را به شرطی که دست دوز باشد، حدود 400 هزار تومان تخمین می زند اما معتقد است که اگر این نوع دوخت با چرخ خیاطی دوخته گردد حدود 50 هزار تومان هزینه می برد.

او می گوید: قیمت ها با توجه به مواد اولیه، نقش ها، مدت زمانی که برای یک دوخت گذاشته می گردد و اینکه دست دوز باشد یا چرخ دوز، تغییر می نماید. من لباس خانم معتمدآریا را از نزدیک ندیدم و عکس این لباس هم واضح و گویا نیست اما حدس می زنم این نوع قلاب دوزی، با دست اجرا شده باشد.

پزشکی ادامه می دهد: ما نقش های شلوغی داریم که تا یک میلیون تومان هم قیمت دارند اما قلاب دوزی استفاده شده در لباس خانم معتمدآریا خلوت و شیک است. حتی بعضی از زنان بومی منطقه این نوع دوخت را با مبلغی کمتر از 400 هزار تومان هم انجام می دهند.

این مدرس دانشگاه درباره رودوزی لباس نسیم ادبی که با آن در مراسم فتوکال فیلم آشفته گی روی فرش قرمز جشنواره حاضر شد نیز می گوید: در این لباس از گلدوزی های قدیمی و نوستالژی استفاده شده است. این گلدوزی اگر کار یک هنرمند حرفه ای باشد ممکن است با حداکثر 300 هزار تومان آماده شده باشد اما اگر کار یک دوزنده مبتدی باشد می تواند با مبلغ 100 هزار تومان هم دوخته گردد.

او معتقد است: لباس های بهنوش بختیاری در این دوره از جشنواره بیشتر شبیه لباس های سنتی هندی و تبتی هستند و اصلا شبیه لباس های اقوام بختیاری نیستند. البته شاید فقط از رنگ های لباس اقوام بختیاری در این لباس ها استفاده شده باشد. پزشکی درباره لباس نرگس آبیار در مراسم اختتامیه جشنواره فیلم فجر هم بیان می نماید: این لباس نوعی ابریشم دوزی است که احتمال می دهم کار دست زنان بلوچ اهل افغانستان باشد. اگر نخ این رودوزی ابریشم باشد می توان آن را با قیمت 800 هزار تومان تهیه کرد اما اگر از نخ کاموا برای دوخت آن استفاده گردد ممکن است 300 هزار تومان هزینه بردارد.

این پژوهشکر با بیان اینکه بر خلاف تصور عامه مردم استفاده از دوخت های سنتی هزینه زیادی ندارد، ادامه می دهد: یک طراح لباس با استفاده از دوخت های سنتی هزینه قیمت تمام شده یک دست لباس را بالا می برد در حالی که وقتی آنالیز می کنیم که از چه مواد اولیه ای برای این دوخت های سنتی استفاده شده یا این نوع دوخت تا چه اندازه از پارچه را پوشش داده، قیمت آن حداقل از 200 هزار تومان آغاز می گردد و بالا می رود.

او اضافه می نماید: اگر یک لباس چند میلیون تومان قیمت می خورد به دلیل هزینه طراحی آن است.

پزشکی می گوید: کسانی که این سوزن دوزی ها و رودوزی ها را انجام می دهند نمی دانند که لباسی که روی آن کار می نمایند قرار است تن چه کسی برود. یک طراح، این رودوزی ها را تهیه می نماید و در بخشی از لباس به کار می برد که موجب بالا رفتن قیمت و خاص بودن آن می گردد زیرا دوخت های سنتی، خاص و منحصر به فرد هستند. آنچه که مثلا لباس خانم آبیار را شاخص نموده طراحی آن نیست بلکه سوزن دوزی آن است که به آن لباس روح داده است. یک سوزن دوز حداقل قیمت را می گیرد و حداکثر زیبایی را روی یک لباس به وجود می آورد.

پزشکی معتقد است: همواره مد و درخشش هر چیزی از قله هرم به پایین می آید. معمولا سلبریتی ها و شخصیت های مطرح در چشم افراد مختلف با سلیقه های مختلف هستند بنابراین استفاده آنها از رودوزی های سنتی در لباس هایشان می تواند دید بسیاری از مردم را نسبت به هنرهای سنتی ما تغییر دهد تا برای شاخص شدن خود و لباس هایشان از این ایده الگو بگیرند.

این پژوهشگر ادامه می دهد: فکر می کنم ما باید هنرمندانمان را به این موضوع واقف کنیم که اگر می خواهند یک لباس اصیل و سنتی داشته باشند حتما از سوزن دوزی های ایرانی الهام بگیرند یا استفاده نمایند. البته سوزن دوز در هر کجای جهان که باشد هنرمند است و باید دست های او را بوسید اما اگر تاکید می کنیم از سوزن دوزی های سنتی ایران استفاده گردد به دلیل این است که برای فرهنگ خودمان ارزش قائل هستیم و دلمان می خواهد اعتقادات و گرایشات بومی و محلی خودمان را نشان دهیم.

پزشکی می گوید: تصاویری که از این هنرمندان منتشر و دست به دست می گردد می تواند تاثیر بسیاری در نگاه بیننده بگذارد. وقتی هنرمندی مثل خانم معتمدآریا از قلاب دوزی زنان جنوب کشور در لباسش آن هم سرآستین استفاده می نماید، این موضوع خیلی می تواند به خلق اثرهای بهتری از این دست یاری کند.

انجمن آقای شرفی - کبریا حسین زاده

دبیر: حسام الدین قاموس مقدم