ادامه یا توقف آموزش مجازی؟ - انجمن آقای شرفی

به گزارش انجمن آقای شرفی، خیلی ها می گویند یک سال تحصیلی مجازی برای دانش آموزان و معلمان قابل تحمل بود اما آنها نمی توانند سال دوم را هم این گونه تاب بیاورند. مادران شاغل چه باید بکنند؟ افت تحصیلی که دانش آموزان به ویژه در پایه های ابتدایی متحمل شده اند، قابل جبران است؟ معلمان و خانواده ها درباره شکل آموزش در سال تحصیلی تازه چه نظری دارند؟

به گزارش انجمن آقای شرفی، روزنامه ایران نوشت: لپ تاپ، فایل صوتی و ویدیو. خانه به جای مدرسه، آموزش آنلاین. این کلمات دیگر برای همه ما آشناست. آیا در سال دوم همه گیری کرونا باز هم دانش آموزان باید مجازی درس بخوانند؟ آیا هنوز شرایط برای آموزش حضوری مهیا نیست؟

خیلی ها می گویند یک سال تحصیلی مجازی برای دانش آموزان و معلمان قابل تحمل بود اما آنها نمی توانند سال دوم را هم این گونه تاب بیاورند. مادران شاغل چه باید بنمایند؟ افت تحصیلی که دانش آموزان به ویژه در پایه های ابتدایی متحمل شده اند، قابل جبران است؟ معلمان و خانواده ها درباره شکل آموزش در سال تحصیلی نو چه نظری دارند؟

بعضی از خانواده ها علاقه مندند بچه هایشان همچنان غیر حضوری درس بخوانند اما بخش بیشتری از خانواده ها برایشان ضرورت دارد که بچه هایشان در مدرسه حضور یابند. این را محمدرضا نیک نژاد، دبیر آموزش و پرورش، در مقطع دبیرستان می گوید:

بخش زیادی از جاماندگان از تحصیل که در منطقه ها محروم زندگی می نمایند اگر هم والدین شان تمایل نداشته باشند، درس بخوانند باید به تحصیل برگردند و این با آموزش حضوری ممکن است. ما در این باره آمار و ارقام نداریم ولی عده محدودتری هستند که دلشان می خواهد بچه هایشان در خانه و غیر حضوری آموزش ببینند. به دلایلی مثل رفت و آمد و محتوای آموزش در ایران ناراضی اند. آنها به دوره مجازی اعتقاد دارند و می گویند در کنارش برای بچه هایمان معلم می گیریم اما این استدلال ایرادهای زیادی دارد چون آموزش فقط خواندن و نوشتن، حساب و فیزیک و ریاضی نیست و دانش آموز در مدرسه زندگی اجتماعی را یاد می گیرد و آموزش می بیند چطور با جامعه اطرافش تعامل کند. دانش آموزان در جامعه کوچک تر مدرسه چگونه زندگی کردن با عرف و مناسبات جامعه را می آموزند و درس خواندن در خانه موجب ناقص ماندن بخش پرورش می گردد.

این کارشناس مسائل آموزشی تأکید می نماید: برآیند دیدگاه خانواده ها بازگشت به مدارس است. من هم به اسم یک معلم باسابقه با آموزش غیر حضوری کارم چند برابر شده و مجبورم قبل کلاس ها محتوای آموزشی ام را بنویسم، از آن عکس تهیه کنم یا تبدیل به پی دی اف کنم و بفرستم. من به اسم یک معلم باسابقه احتیاج نداشتم این کارها را انجام دهم و در کلاس درس با کیفیت کافی کار می کردم و بازدهی خوبی هم داشتم اما الان وسط درد سری هستم که بعد از 26 سال تدریس باید محتوای آموزشی را تهیه کنم. در حالت کلی فضای آموزش حضوری چه برای من و چه دانش آموز و چه خانواده بهتر است؛ هر چند این بازگشایی شرایطی دارد.

15 میلیون دانش آموز قرار است دوباره به کلاس درس برگردند اما هنوز واکسیناسیون به 10 درصد کل جمعیت کشور نرسیده: من یک دوز واکسن زدم و الان چهار روز از دوز دوم واکسنم گذشته و هنوز نزده ام. اما هنوز خیلی از همکاران من همان دوز اول را هم نزده اند. پارسال هم که دوره ای مدرسه ها باز شد اما تا فرایند واکسیناسیون تکمیل نگردد، خانواده به حرف مسئولان گوش نمی دهد و بچه اش را به مدرسه نمی فرستد. این موضوع برای مسئولان هم باید اولویت اصلی باشد و زمینه ها و زیرساخت ها فراهم گردد و مدارس از نظر بهداشتی پایش شوند؛ نه این که فقط شعاری و چند مدرسه پایش شوند و بعد مدارس غیر دولتی حتی شوینده دست هم نداشته باشند. بازگشایی مدارس متغیری است از منظره کلی جامعه.

زهرا خماریان، معلم پایه اول ابتدایی، سابقه سال ها تدریس دارد: مسلماً آموزش حضوری مناسب تر و البته راحت تر و کارآمدتر است. بعضی از معلم ها شاد اند که آموزش غیر حضوری است. این را در گروه های مختلف یا زمانی که واکسن می زدیم از زبان شان شنیدم. علت شان هم نگرانی از سلامت خودشان و بچه ها است اما از نظر آموزشی همه نگران آینده هستند این که چه اتفاقی برای این نسلی که تربیت می کنیم می افتد؟ قطعاً این بچه ها دچار افت تحصیلی می شوند، مادران پایه اول واقعاً علاقه ای ندارند کلاس ها غیر حضوری باشد و خیلی نگرانند. مادرهای کلاس اول همواره و در تمام دوره ها دلهره شان بیشتر از پایه های دیگر است اما الان این دلهره بیشتر هم شده.

آنیسا پارسال کلاس اول را مجازی گذراند. مادرش همچنان معتقد است تا بچه اش در شرایط ایمن نباشد، نباید به مدرسه برود: فشار زیادی را برای آموزش بچه ام تحمل کردم. گاهی 10 ساعت در روز برای آموزش زمان می گذاشتم. مجموعه این کار تنش هایی هم ایجاد می کرد که اگر مدیریت نمی شد این تنش به مجموع خانواده وارد می شد، چون در آموزش مجازی پدر و مادر و بچه ها دائم با هم در خانه هستند و در حال سر و کله زدن با درس ها. هر چند همه اینها مدیریت شد اما از درس مهم تر برای ما این بود که بچه هیچ ارتباطی با همسالانش نداشت و این که نمی توانست با همسالانش بازی کند و در خانه هم انرژِی اش تخلیه نمی شد. بچه ما این مدت در کوچه با دوستانش بازی کرد. اگر سال جاری هم دخترم مدرسه نرود من خانه دارم و می توانم تمام وقتم را برای فرزندم بگذارم و در کوچه هم بازی می نماید اما بچه های دیگر چه؟ سال اول برای همه قابل تحمل تر بود اما دو سال تمام بچه خانه بماند واقعاً سخت است. بچه های فامیل را می بینم که خیلی افت شدید درسی داشته اند، حتی همکلاسی های دخترم هم خیلی هایشان درجا زدند. خیلی از مادرها شاغل بودند و بچه هایشان پیش مادربزرگ بودند اما با همه این فشارها بیشتر والدین برای سلامت بچه ها ترجیح می دهند آنها در خانه بمانند و زنده و سلامت باشند.

مادر دیگری که فرزندش سال جاری به کلاس اول می رود، می گوید: در سایت مدرسه دخترم که یک مدرسه غیر انتفاعی است یک فرم نظرسنجی گذاشته و پرسیده اند که ترجیح تان با آموزش حضوری است یا غیر حضوری؟ آیا مادر شاغل است یا نه؟ چون بیشتر مادران شاغل راغبند بچه ها به مدرسه بفرایند. ما خودمان نگران هستیم اما مدیران مدرسه قول داده اند کلاس ها را با نصف جمعیت برگزار نمایند و سه روز در هفته بچه ها به مدرسه بفرایند. آن هم برای این که بچه ها با محیط مدرسه آشنا شوند. قرار شده پنجره ها باز باشد و فاصله اجتماعی هم رعایت گردد. ما هم ترجیح می دهیم بچه در این ساعات محدود مدرسه را تجربه کند. معلمش را ببیند و دوست پیدا کند. نگارش و مداد دست گرفتن را در مدرسه تمرین نمایند اما علوم و ریاضی را آنلاین کار نمایند.

پروانه بیگی، مدیر یک مدرسه، می گوید: والدین در کل علاقه مندند فرزندان شان در مدرسه و به صورت حضوری تحصیل نمایند؛ به ویژه این که خیلی هایشان می گویند بچه های پایه اول و دوم هیچ تصویری از میز و نیمکت، زنگ سرگرمی و تعامل با دوستان و مدرسه ندارند. اما از آن طرف اعتماد کامل به حفظ سلامت بچه ها در چنین شرایطی را هم ندارند؛ حتی مدارسی که تعداد دانش آموز کمی دارند. واقعاً هم سلامت بچه ها خیلی مهم است و حتی خانواده ها نگرانند بچه ها ناقل شوند و بیماری را به خانه ببرند.

علاقه مندی واقعی والدین به آموزش حضوری است. درصد کمی هم هستند که بعد از تجربه آموزش غیر حضوری می گویند این سبک آموزش در کل خوب است و کاش آموزش و پرورش در کنار آموزش های حضوری ساعت هایی را هم برای درس هایی که کمتر مهم اند به آموزش غیر حضوری اختصاص دهد و مدرسه مجازی هم داشته باشیم. خیلی خانواده ها این را با ما مطرح نموده اند.

او ادامه می دهد: همکاران من هم بیشتر علاقه مند به آموزش حضوری هستند؛ به ویژه معلم های زن که دائم مطرح می نمایند قبلاً از هفت صبح تا دو بعد از ظهر ساعت کارشان تمام می شد و فایل کار و تدریس بسته می شد اما الان تا نیمه شب هم مشغول کار و تهیه فایل و فراوری محتوا و ویدیو هستند و این برای همکارانی که بچه های کوچک دارند، سختتراست. از آن طرف می گویند آموزش حضوری مؤثرتر است و ارتباط چشمی با دانش آموز خودش خیلی آموزش را ساده تر می نماید و مطالب راحت تر انتقال پیدا می نمایند. در آموزش های عملی این کار سخت تر هم می گردد. مثلاً همکار من دبیر هنرستان است و خیاطی آموزش می دهد می گوید حضوری هم آموزش الگو سخت بود چه برسد مجازی. در درس های عملی هنرستان ها حضور در کارگاه ها برای افراد مناسب تر است و آموزش را به شیوه درست تری پیش می برد.

با تندترشدن فرایند واکسیناسیون عمومی در کشور خیلی ها از جمله دانش آموزان و معلمان امیدواریشان به بازگشت به زندگی عادی بیشتر شده. خیلی ها می پرسند آیا دوباره تخته سیاه، نیمکت و زنگ سرگرمی معنا خواهد یافت و دوباره بازی بچه ها در حیاط مدرسه ممکن می گردد؟